2 maja 1936 Wyspa Rugia gdzieś pomiędzy Sassnitz i Binz odbyło się wmurowanie kamienia węgielnego pod kompleks Prora.
Za budowę odpowiadała nazistowska organizacja Kraft durch Freude KdF czyli „siła przez radość”. KdF zajmowała się organizowaniem masowych imprez turystycznych i sportowych dla obywateli III Rzeszy. Co wyróżnia kompleks Prora od innych ośrodków wypoczynku obywateli III Rzeszy? Jej rozmiary. Potężne rozmiary! Kompleks ma długość 4,5 km! Składa z 8 bloków, każdy o długości 500 m. Docelowo miało powstać 9 bloków. Został nazwany „Kurort KdF Rugia”.
Źródło: Wikipedia
Przywódca Niemieckiego Frontu Pracy (Deutsche Arbeitsfront), Robert Ley, często podkreślał, że Adolf Hitler osobiście wpadł na pomysł wybudowania pięciu wielkich kąpielisk KdF. Ostatecznie jedynie w Prorze rozpoczęto realizację projektu. Na początku 1936 rozpisano konkurs, w którym wzięło udział 11 architektów.
Wymogi, które powinien spełniać budynek:
- Wszystkie pokoje powinny być zwrócone w stronę morza
- Aula musi móc pomieścić 20 000 ludzi.
Architektem został pochodzący z Kolonii architekt Clemens Klotz. niektórzy twierdzą, że do tego zadania wyznaczył C. Klotza sam Adolf Hitler. Aula miała zostać wykonana wg planów sporządzonych przez Ericha zu Putlitz.
Prora – nazistowska wizja wypoczynku
Prora miała ociekać luksusem wypoczywający mieli przybywać na Wyspę Rugia statkami białej floty, a następnie rozwożeni kolejką wąskotorową. Do dyspozycji mieli mieć nie tylko piaszczystą plażę czy możliwość uprawiania sportów wodnych, ale również kino, teatr i wiele innych atrakcji.
Wmurowanie kamienia węgielnego miało uroczystą oprawę. Transmisję z tego wydarzenia przeprowadziło niemieckie radio. Impreza odbyła się przy udziale przedstawicieli z Kriegsmarine oraz Luftwaffe. Przemówienie wygłosił Robert Ley.
Źródło: Wikipedia
Pracę nad fundamentami rozpoczęto w 1938 roku. W lecie 1939 ukończono budowę tak zwanych domów kwaterowych w stanie surowym położonych równolegle do plaży oraz konstrukcji szkieletowej w centralnej części kompleksu. Wraz z wybuchem II Wojny Światowej budowę wstrzymano. Pracowników przeniesiono do budowy zakładów strategicznych związanych z przemysłem zbrojeniowym.
Prora w trakcie II Wojny Światowej
W czasie II Wojny Światowej w latach 1940-1941 kilka batalionów policyjnych, przeszło przeszkolenie przed wysłaniem na tereny okupowanej Europy. Od 1942 do końca wojny szkolone były również kobiety pod kątem pracy w łączności Kriegsmarine. W 1944 utworzono szpital wojskowy co ciekawe już w fazie projektowania o tym pomyślano. Do końca wojny Prora była również używana jako obóz dla uchodźców.
Źródło NDR MV
Prora po II Wojnie Światowej
Pod koniec 1945 Armia Czerwona zajęła nadającą się do zamieszkania część budynku. Stacjonowała tutaj 13 Brygada Pancerna. Rosjanie wysadzili w powietrze południowe krańce kompleksu. Poważnie uszkodzony został również i północny koniec Prory. Armia Czerwona przebywała tutaj do roku 1953.
Następnie Prora została przekazana Nationale Volksarmee NVA (Narodowa Armia Ludowa) NRD. Do 1991 Prora była zamkniętym obszarem wojskowym. Po upadku NRD NVA przekazała ośrodek Bundeswehrze, ta natomiast opuściła kompleks pod koniec 1991.
Po opuszczeniu kompleksu Prora w roku 1991 władze RFN szukały sposobu na komercyjne wykorzystanie obiektu. W 1994 objęto Prorę prawem ochrony zabytków. W uzasadnieniu czytamy:
Źródło: Nordkurier © Stefan Sauer
Prora obecnie
Wokół Prory trwa spór jedni chcą by została w takim stanie jakim jest obecnie, inni chcą ją odbudować i przeznaczyć na cele turystyczne. Przeciwnicy odbudowy podnoszą argument, że przywrócenie Prory do życia do przywrócenie nazistowskiej wizji spędzania wolnego czasu. Zwycięża jednak koncepcja powolnego zagospodarowywania kompleksu. Powstało już schronisko młodzieżowe a obecnie poszczególne bloki przekształcane są na luksusowe apartamenty. Wydaję się, że ten spór o Prorę nigdy nie wygaśnie, zważywszy na to w czyjej głowie zrodził się pomysł budowy tego kolosa na Wyspie Rugia.
Źródło:
1. https://www.ndr.de/geschichte/schauplaetze/Prora-Der-Koloss-von-Ruegen-,prora113.html
2. http://www.proradok.de/pl/centrum-dokumentacji-prora/
Źródło fotografii:
Główne NDR MV