Wyzwolenie czy zdobycie? 71 lat temu 26 kwietnia 1945 roku Armia Czerwona wkroczyła do Szczecina. przez 4 dziesięciolecia 26 kwietnia w Szczecinie było obchodzone jako wyzwolenie miasta.
Postrzeganie tego co wydarzyło się 71 lat temu zmieniło się po roku 1989. Niektórzy zaczynają mówić o zdobyciu Szczecina. Gdzie leży prawda? Jak powinniśmy postrzegać to co wydarzyło się w 26 kwietnia 1945? Jedno wydaje się bezsprzeczne Szczecin leży na słowiańskich ziemiach. Ziemiach, które na przestrzeni dziejów przechodziły z rąk do rąk. Rządzili tutaj Szwedzi, Francuzi, Prusacy i Niemcy. Z rąk tych ostatnich właśnie zdobyliśmy czy wyzwoliliśmy Szczecin. Szczecin na mocy układu ze Szwedami w XVIII wieku został przejęty przez Królestwo Pruskie i pozostaje w składzie państwa niemieckiego, aż do maja 1945 roku, kiedy to pod miasto podchodzi Armia Czerwona idąca na Berlin.
W styczniu 1945 Szczecin zostaje ogłoszone Twierdzą (Festung Stettin). Miało to wiązać się z walką do ostatniego żołnierza, do ostatniej krwi by opóźnić marsz Armii Czerwonej idącej na Berlin. Historia potoczyła się inaczej, gdyż po zdobyciu prawobrzeżnych dzielnic Szczecina oraz obawy okrążenia miasta niemieckie dowództwo podjęło decyzję o wycofaniu się z miasta. W takiej oto sytuacji Armia Czerwona wkroczyła do miasta. Miasta zniszczonego, napotykając tylko grupkę niemieckich mieszkańców, którzy z różnych powodów zostali w Szczecinie (osoby starsze, chorzy i ranni) oraz pracowników przymusowych.
Stąd tocząca się dyskusja zdobyto czy wyzwolono Szczecin. Za tym pierwszym przemawia to, że w mieście mieszkali w przeważającej mierze Niemcy. Od wieków wchodziło w skład państwa niemieckiego. Zwolennicy wyzwolenia podnosili kwestię pochodzenie słowiańskich ziem Pomorza Zachodniego. Hasło
było i jest bardzo popularne. Ja skłaniam się ku pierwszej teorii, że Szczecin został zdobyty jako miasto niemieckie.
Miasto przez stulecia było budowane przez jego niemieckich mieszkańców i władze. Jego związki z macierzą zostały przed kilkoma stuleciami osłabione. Poza tym Szczecin nigdy nie wchodził w skład Państwa Polskiego. Książęta Pomorscy z rodu Gryfitów przez pewien okres byli lennikami Korony Polskiej. Korona Polska związana Unią z Wielkim Księstwem Litewskim była bardziej zaangażowana na wschodzie niż zachodzie co doprowadziło do utraty wpływów m.in. na Pomorze.